top of page

BAŞİSKELE

  Kocaeli’nin Güney Doğusunda, İzmit Körfezinin Mavi Denizi ile Samanlı Dağlarının Arasında Konuşlu İlçe, Eski Yerleşim Birimlerini, Tarihi ve Doğal Zenginlikleri Barındırır. Güneyden Bursa-İznik, Batıdan Gölcük, Doğudan Kartepe, Kuzeyden İzmit Körfezi ile Çevrelenmiş İlçe İl Merkezine (İzmit) 8 Km, İstanbul'a 107, Ankara'ya 350, Bursa'ya 125 Km Uzaklıktadır.

 

  37 Mahalleli İlçe 215 km2 Yüz Ölçümü ile Kocaeli İlinin %6,29’unu Kaplamaktadır. İnsan Yoğunluğu 564 kişi/km2’dir. Sahile Yakın Yerleri Düzlük ve Ova İsede Dağdan Dolayı Arazisi Genelde Engebelidir. Yüz Ölçümün %59'unu Orman, %28'i Tarım, %0,7’si Mera ve Yaylak Arazisi, %12,3’ü Kentsel Alanlardır.

  Başiskele Nüfusunun Homojen Bir Kültür Yapısı Yoktur. Türkiye'nin Her Bölgesinden, Hatta Kafkas ve Balkanlardan Göç Aldığı İçin Çok Kültürlü Bir Yapıya Sahiptir. 2008 Yılından Beri Her Yıl Ortalama %4’den Fazla Büyüyen Nüfusu 2023'de 121.278 Kişi Olup, Kocaeli Nüfusunun % 5,7’sidir.

 

  Soğukdere, Sıcakdere, Kirazdere, Serindere, Parsik ve Kazandere Başlıca Akarsuları ile Kocaeli’nin Su İhtiyacını Karşılayan Yuvacık Barajı (1999, Sıcakdere ve Soğukdere Kollarının Beslediği Kirazdere Üzerinde) Mevcuttur. Baraj Havzası, Çevresindeki Zümrüt Yeşili Ormanlar ile Doğa ve Dağ Yürüyüşü Severlerin Vazgeçilmez Mekanlarından Biridir.

​​

KURULUŞU ve TARİHİ

  Başiskele Belediyesi, 22 Mart 2008 Tarih ve 26824 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanarak Yürürlüğe Giren 5747 Sayılı Kanun ile Karşıyaka (İlçe Merkezi), Yeniköy, Bahçecik, Yuvacık, Kullar Belde Belediyelerinin Birleşmesi ve Servetiye Karşı, Servetiye Cami, Kazandere, Aksığın, Tepecik, Serindere, Camidüzü ve Doğantepe Köylerinin Bağlanması ile Kurulmuştur.

 

  Yeşil ile Mavinin Buluştuğu İlçenin İzmit Körfezi Manzaralı 2.2 km Uzunluğundaki Sahil Yürüyüş Yolu ve Rekreasyon Alanları KBB Tarafından Tamamlanıp, 2006 Yılında Hizmete Açılarak İlçenin Marka Değerini Artırmıştır.

 

  İlçe, Adını İzmit Körfezinde Megaralılar Tarafından İnşa Edilen Deniz Kıyısındaki İlk İskele (Liman) Burada Olmasından Almıştır. Bölgedeki İlk Yerleşim,  Yunanistan ve Trakya Bölgesinde Yerleşik Bithynia Tebaasındaki Megaralılar'ın M.Ö. 712'de Bugünkü Seymen ve Başiskele Yöresine Yerleşmesiyle Başlar. Megara'lılar Yerleştikleri Bu Bölgeye, Körfezde Bol Bulunan, Halkın Sosyal ve Ekonomik Yaşamı Üzerinde Çok Etkili Olan Istakozlara Atfen ‘Astakoz’ Adını Verir. Kısa Zamanda Zenginleşen Megaralılar, Şehir Devletleri Adına Bir Yüzünde Istakoz Diğer Yüzünde Tanrıça Olbia'nın Resmi Olan Para Basmış ve M.Ö. 300 Yılına Kadar Bağımsız Olarak Yaşamıştır.

 

  M.Ö. 263 Yılında Büyük İskender'in Komutanlarından Nicomedes, Hem Savunması Daha Kolay Hem de Liman Olmaya Daha Uygun Bulduğu Bugünkü İzmit'i Kent Merkezi Haline Getirerek Kendi Adını Verdiği Nikomedia’yı Kurmuş, Hızla Gelişen Nikomedya Bitinya Krallığının Başkenti, Astakoz ise Krallığın En Önemli Kenti Haline Gelmiştir.

 

  M.S. 1078'de Selçuklular Tarafından Türk Egemenliğine Geçen Nikomedya Haçlı Seferleri Sırasında Roma-Bizans Hâkimiyetine Girmiş, 1326 Yılında Bursa Bölgesini Ele Geçiren Orhan Bey'in Uçbeyi Akçakoca Tarafından Kısmen Osmanlı Topraklarına Katılan Bölgenin Romalılar ve Cenevizlilerin Elinden Tamamen Alınması 1337 Yılında Olmuştur.

 

  Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Bahçecik, Döngel ve Yuvacık Öne Çıkmıştır. Özellikle Bahçecik, Bithynia Yüksek Okulunun (Amerikan Koleji) Varlığıyla Önemliydi. 1. Dünya Savaşı Bitiminde İmzalanan Lozan Anlaşması Sonrası (1915) Göç Ettirilen Ermeni ve Rumlar Yerine Bölgeye Mübadele ile Balkan Muhacirleri (Ağırlıkla Yunanistan Drama) Yerleştirilmiştir. Daha Sonraki Yıllarda Karadeniz, Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Batı Marmara Bölgelerinden Gelen İç Göçle Aşağıda Sıralanan Belde ve Köyler Teşekkül Etmiştir.

  1999 Marmara Depreminden Sonra Bölgeye Yapılan Yeni Konutlar ve Tesisler Bölgeye İlgiyi Arttırmış, Nüfus Artışını Çok Hızlandırmıştır.

 

DOĞAL VARLIKLARI

  İn Önü, Menekşe, Aytepe, Ercuva, Kayaüstü, Subatum Yaylaları; Sıcakdere, Soğukdere, Müflizdere, Serindere Kanyonları; Beşkayalar Tabiat Parkı; Cirbin Ali, Parsık, Soğukpınar Veysel Candan Mağaraları; Servetiye Müzesi ile Servetiye Kurtuluş Cephesi ve Siperleri; Düzlük, Müflizdere Şelaleleri; Kilezdere Kemer, Servetiye Taşköprü Köprüleri; Tepecik Köyü, Servetiye Karşı Köyü Taş Cami Tarihi Camileri; Amerikan Mektebi (Biitinya Koleji); Repuiem, Aziz Minas, Servetiye Yolu Çınarları Anıt Ağaçları.

Harita İl.jpg

YUVACIK (Ovacık) BELDESİ

  Mahalleleri: Yeşilyurt, Fatih, Serdar, Paşadağ, Aydınkent, Yuvacık Yakacık.

  Sakarya Ovasından Hemen Sonra Başlayıp, İzmit Körfezi’nin Güneyini Boydan Boya Geçen Samanlı Dağlarının Körfeze Ulaşan Eteklerine Kurulan Belde, Yeşil Doğası ve Temiz Havası Sebebiyle Site Tarzında Yapılaşmaktadır.

 

  Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Ağırlıklı Olarak Ermenilerin Yaşadığı Yuvacık’a, Kafkas ve Osmanlı-Rus Savaşı (1877-78) Sırasında Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgesinden Göç Edip Bölgeye Gelen Kafkas ve Karadeniz Kökenli Vatandaşlar Yerleşmiştir.

 

  Kocaeli'nin Su Kaynağı Durumundaki, Sıcakdere ve Soğukdere Kolları Tarafından Beslenen Yuvacık (Kirazdere) Barajı ve Çevresi, Yürüyüş ve Piknik Severlerin Özellikle Hafta Sonları Yoğun Bir Şekilde Ziyaret Ettikleri Alanların Başında Gelmektedir. Doğa Sporlarına Ev Sahipliği Yapan Yuvacık, Bir Tabiat Parkı, 20 Dağ Yürüyüşü (Dağ Yürüyüşü) Güzergâhı, Çok Sayıda Piknik Alanı, Restoran ve Dinlenme Tesisleri ile Eko Turizm ve Eko Tarımın Merkezi Olmaya Gayretlidir.  

KARŞIYAKA BELDESİ

  Mahalleleri: Barbaros, Döngel, Altınkent, Sahil. 1985 Yılında Döngel İsmiyle Tüzel Kişiliği Kurulmuş, 2000 Yılında Karşıyaka Belde Belediyesi Olarak İsmi Değiştirilmiştir.

  Dağın Denize Ulaşan Eteklerindeki Verimli Tarım Topraklarına Sahip Belde, 2008 Yılında Beldelerin Lağvedilip, Kurulan Başiskele İlçesinin Merkezi Olmasıyla Yapılaşmaya Başlamış, Belediye ve Kaymakamlık Binalarının Yapılmasından Sonra Nüfusu Hızla Artmıştır. Kocaeli Büyükşehir Belediyesince İnşa Edilen Sahil Yürüyüş Yolu ve Rekreasyon Alanının 2006 Yılında Bitirilmesiyle Belde İlçenin Cazibe Merkezi Olmuştur.

 

BAHÇECİK BELDESİ

  Mahalleleri: Seymen, Damlar, Körfez, Yeşilkent, Kılıçaslan, Şehitekrem.

 

  Sırtını Yeşilin Farklı Tonlarına Sahip Dağlara Dayamış, Temiz Havası ve Muhteşem Manzarası ile Bölge Tarihinin En Eski ve En Gelişmiş Yerleşim Yeri Olan Belde, Tarihinden Beri Tercih Edilen Bir Sayfiye Bölgesi Olarak Bugün de Modern Villa Sitelerinin İnşa Edildiği Muhittir.

 

  Bizans Döneminde İskana Açılan, Osmanlı Döneminde İzmit Körfezi-Sapanca Gölü ile Sakarya Nehri-Karadeniz'i Birleştirmek Üzere Başlatılan Projede Çalıştırılmak Üzere Sivas ve Bitlis’ten Getirilen 30 Bin Civarındaki Ermeni Usta ve Ameleler, Bahçecik, Akmeşe, Arslanbey ve Yuvacıkta İskân Edilmişlerdir. İpek Böceği, Tütüncülük, Odun, Odun Kömürü, Balık Salamurası, Çinicilik ve Bakırcılık Gibi El Sanatları ile Eğitim Konusunda Çok Önemli Gelişmeler Kaydeden Bahçecik, İstanbul'daki Ermeni Aydınlarının Yazlık Olarak Kullandığı Mekân Haline Gelmiştir.

 

  Ermenilerin Barzıdağ (Küçük Bahçe) Olarak İsimlendirdiği, Nikomedya-İznik Yolu Üzerindeki Stratejik Konumlu Bahçecik, 1. Dünya Savaşına Kadar Üretim, Eğitim Seviyesi ve Nüfusuyla İzmit ile Yarış Halinde Olmuştur. Rus-Kafkas Savaşı Sonrasındaki Göçler (1870) ve Lozan Anlaşması Sonrası (1915) Mübadele ile Getirilen Balkan Muhacirleri (Ağırlıkla Yunanistan Drama) Beldede İskan Edilmiştir.

KULLAR BELDESİ

  Mahalleleri: Mahmutpaşa, Vezirçifliği, Yaylacık, Ovacık, Karadenizliler, Kullar Yakacık, Mehmetağa, Kullar Tepecik.

 

  Belde İsmini, Güneyindeki Paşadağı Mevkiinde Bulunan Bursa-Bağdat Yolunu Gözetleme ve Kollama Kalesinden (Kollar, Kullar) Almıştır.

  Belde Çok Verimli Tarım Arazilerine Sahip Olmasına Rağmen Zamanla Tarım Yerini Sanayiye Bırakmıştır. 1850 Yıllarında Kafkas Göçü Sebebiyle Akçaabat, İskefiye, Yomra, Vakfıkebir'den Gelen Trabzonlu ve Rizeli Aileler Evvela Aksığın, Tepecik, Serindere, Örnekköy Dağ Köylerine Yerleşmiş, Beldedeki Tarım Topraklarına Fabrikaların İnşa Edilmesiyle Buralarda Çalışmaya Başladıkları İçin Sahilde Yer Alan Yerleşim Bölgelerine İnmiş ve İşgücü İhtiyacı Sebebiyle Süren Göçler Sebebiyle Sahildeki Karadenizlilerin Nüfusu Devamlı Artmıştır.

YENİKÖY BELDESİ

  Mahalleleri: Yeniköy Merkez, Atakent, Sepetlipınar, Havuzlubahçe, Karşıyaka.

 

  Uzun Bir Sahil Şeridi ile İzmit Körfezine Açılan Belde, Özellikle Deprem Sonrası İnşa Edilen Kalıcı Konutlarla Hızlı Bir Şekilde Gelişmiştir. Ulaşım Kolaylığı, Yeşil Doğası ve Henüz Kirlenmemiş Çevresi ile Cazibe Merkezi Olan Yeniköy, Modern Konut ve Villalardan Oluşan Sitelere Ev Sahipliği Yapmaktadır.

 

  İlçe Tarihi İçinde Önemli Bir Yeri Olan Yeniköy, Roma Döneminde ‘Neocorı’, Osmanlı Döneminde Yeniköy anlamına gelen ‘Karye-i Cedid’ Olarak Anılmıştır. 1921'den Önce Nüfusun Çoğunluğunu Oluşturan Rumlar İşgalci Yunan-İngiliz Ordusunu Destekleyip, Türklere Çeteler Halinde Saldırmışlar, Direnişin Zaferi Sonucu Gemileriyle Bölgeyi Terk Etmişlerdir. Sadrazam Halil Paşa'nın Vakfına Ait Arazi Üzerine Kurulan Beldenin Nüfusu, Lozan Anlaşması Sonrası (1915) Mübadele ile Getirilen Balkan Muhacirler (Ağırlıkla Yunanistan Drama) ile Sanayileşme Sebebiyle Karadeniz, Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Batı Marmara Bölgelerinden Gelen Vatandaşlardan Teşekküldür.

  1999 Marmara Depreminden Sonra Yerleşime Kapalı Yeniköy Ovası Mecburiyetten İskana Açılarak Çevre Düzenlemesi, Alışveriş Merkezleri ve Sosyal Tesisleri ile Beldenin En Önemli Yerleşim Birimi Olan 1.120 Konutluk Atakent Mahallesi Teşekkül Edilmiştir.

 

  Sanayileşmeyle Beraber D130 Bursa Karayolu’nun Deniz Tarafına Kurulan Limanlar (Autoport, Limaş, UM, Yıldız Entegre), Kocaeli Serbest Bölgesi ve Sanayi Tesisleri (Ford Otosan Yeniköy, Hayat Kimya, Yıldız Entegre, Başiskele Küçük Sanayi Sitesi) ile Yöredeki Çalışma Hayatı, Tarımdan İşçi Statüsüne Dönmüştür.

  Beldedeki Diğer Önemli Yatırımlar Şunlardır: Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi, Özel Kocaeli Tıp Merkezi, KOÜ Teknopark (Yazılım, Savunma Sanayi, Makine Teçhizat İmalatı, Elektronik, Enerji, Otomotiv, Denizcilik, Telekomünikasyon Firmaları ile Lazer Laboratuvarı, İleri Malzeme Teknolojileri Laboratuvarı, Alternatif Yakıtlar Laboratuvarı, Elektrik-Elektronik Test Merkezleri), Doğa Koleji, Bahçecik Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Kirazlıkent Toplu Konutları (17 Blok 442 Daire), Başiskele Termal Tesisi (İnşaat Halinde), Termal Otel (The Sign), Yeniköy Kültür Merkezi ve Kapalı Yüzme Havuzu.

 

DOĞANTEPE KÖYÜ

  Kullara ve İzmit’e En Yakın Köylerden Olduğu İçin Yoğun Yapılaşmaya Maruz Kalan Köy, Samanlı Dağlarının Eteklerine Yayılmış, Bütün İzmit’i Kuşbakışı Gören Bir Noktadadır.

  Kullar Beldesinin Güneyinde Kalan Köy, Daha Önceleri Kazandere Köyünde Yaşamış Aziz Ağa'nın 1915 Yıllarında Karatepe Köyü ile Yuvacık Köyü Arasında Bulunan ve Şu Andaki Doğantepe Köyü Sınırlarını Belirleyen Arazileri Satın Almasıyla Kurulmaya Başlanmıştır. Aziz Ağa Mevkii Olarak Anılmaya Başlayan Araziye Bir Mescit Yapan Aziz Ağa, Yöreye Yerleşimin ve Nüfusun Artmasına Vesile Olarak Köyün Temellerini Atmıştır. Yerleşke 1952 Yılında Karatepe Köyünden Ayrılarak Bugünkü Adını Almıştır. Başiskele'nin En Kalabalık Köyü Olan Doğantepe Köyü'nde Nüfusunun Ağırlığı Bölgedeki Diğer Köylerde Olduğu Gibi Karadeniz Kökenlidir.

SERVETİYE KARŞI KÖYÜ

Köyden Ayrılan Birkaç Rize Kökenli Aile, Köyün Tam Karşı Tepesine Aynı İsimle Anılan Yeni Bir Yerleşim Birimi Kurunca Köylerin Karıştırılmaması Adına ‘Servetiye’ Adıyla İlk Kurulan Köye İçindeki Camiye Atfen ‘Servetiye Cami’, Karşı Tepeye Kurulan Köyede ‘Servetiye Karşı’ Adları Verilmiştir.

 

  İzmit'e Su Verilen İlk Kaynak Olan Karakaya Kaynak Suyu ile Adına Her Yıl Anma Törenleri Düzenlenen İstiklal Savaşında Servetiye Cephesi, Bu Köyün Sınırları İçindedir. İstiklal Savaşı Sırasında Her İki Köyün Halkı Yunan-İngiliz Ordularına Karşı Bu Cephede Vuruşarak İşgal Ordularının Sakarya Ovasına İnmesine İzin Vermemiş, Sakarya Meydan Muharebesinin Kazanılmasına Önemli Bir Katkıda Bulunmuşlardır.

 

​​SERVETİYE CAMİİ KÖYÜ

  Başiskele'nin En Geniş Araziye ve En Düşük Nüfusa Sahip Mahallelerinden Olan Köy, Osmanlı-Rus Savaşından Sonra Devlet Tarafından Buraya Yerleştirilen Mohti Lazlar Tarafından Kurulmuş, Daha Sonraları Gürcistan’dan Göçle Gelenler de Yerleşmiştir.

  Beşkayalar Tabiat Parkı Vadisine Bakan Dağ Eteğine Kurulmuş, Sınırları İçinde Çok Sayıda Yürüyüş Yolu, Su Kaynakları, Dere ve Şelâle Mevcut Köy; Bol Su Kaynakları, Temiz Havası ve Muhteşem Manzarası ile Dağ Yürüyüşçüleri, Doğa Severler ve Piknikçilerce Çok Sık Ziyaret Edilir.

TEPECİK KÖYÜ

  Trabzon Civarından 1800'lü Yıllarda Göç Edenler Tarafından Kurulmuştur. Kısmen Başiskele Sınırları İçinde Kalmasına Rağmen Bölgede En Çok Ziyaret Edilen İn Önü, Kayaüstü ve Uzundere Yaylalarına Bu Köyden Ulaşılır.

 

KAZANDERE

  1800'lü Yılların Sonlarına Doğru Kurulduğu Sanılan Mahallenin Osmanlı Dokümanlarında ‘Kızgındere’ Olarak Anıldığı Daha Sonra Değişikliğe Uğrayarak "Kazandere" Olarak Kaldığı Söylenmektedir.

  Tarıma Uygun Arazisi Çok Az Olan, Yuvacık Barajına Hâkim Bir Noktada Kurulu Mahalle Doğa Yürüyüşçüleri ve Piknikçilerin Gözde Mekânıdır. Halkı Bahçe Tarımı, Hayvan Besiciliği ve Ormancılıkla İştigal Etmektedir. İlçenin Nüfusu En Az Mahallesidir.

 

​CAMİ DÜZÜ KÖYÜ

  Osmanlı İmparatorluğu Zamanında Karadeniz Bölgesinden Gelen Laz Ermenileri Olarak Anılan Ermeniler Tarafından Kurulmuştur. Yerleşkede Bulunan Kiliseye Atfen ‘Kilise Düzü’ Olarak Anılan Köy, Azınlıkların Yöreden Ayrılması ve Çevre Yerleşkelerdeki Müslümanların Buraya Yerleşmesi Üzerine Uzun Yıllar Yuvacık'ın Bir Mahallesi Olarak Hayatiyetini Sürdürmüş ve 1954 Yılında Köy Statüsüne Kavuşarak ‘Camidüzü’ Adını Almıştır Ancak Engebeli Bir Araziye Sahip Olduğundan Başiskele'nin Nüfusu En Az Olan Yerleşkelerinden Biridir. Nüfusu Ağırlıkta Karadeniz Kökenlidir. Yuvacık Barajına Yakın Olması Nedeniyle Dağ Yürüyüşü Yapanların Uğrak Yerlerinden Biridir.

AKSIĞIN KÖYÜ

  Trabzon Vakfıkebir'den Bölgeye Göç Edenler Tarafından Kurulmuş, Daha Sonraları Gürcistan’dan Göçle Gelenler de Yerleşmiştir. Adını Parsık Deresinden Alan Parsık Mahallesinde ‘Dipsiz Kuyu’ Olarak Adlandırılan Çok Derin Bir Kuyu Vardır. Ercuva Yaylasına Köyden Gidilir.

​SERİNDERE KÖYÜ

  Su Kaynakları, Şelâle, Yürüyüş Yolları, Kanyon ve Halen Faaliyetini Sürdüren Değirmen, Alabalık Tesisleri ve Tabiat Varlıkları ile Zengin Bir Turizm Potansiyeline Sahiptir. Yazılı Kaynaklar Köy Halkı Tarafından Kurulan Müfrezenin, Vatan Kurtuluncaya Kadar Düşmanla Savaştığını Anlatır. Şehre Göç Edenler Nedeniyle Başiskele Mahalleleri Arasında Nüfusu En Az Olanlarındandır.

bottom of page